Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Ιστορία που μιλάει για τη μάνα-γη

Την Παρασκευή 15 Ιουλίου στην Καλαμάτα, στο Βιβλιοπωλείο Παπασωτηρίου, νύχτα με πανσέληνο, έγινε η παρουσίαση του βιβλίου μου «Τρεις ωκεανοί και μια θάλασσα». Ήταν η πρώτη φορά που παρουσίαζα βιβλίο μου εκτός των τειχών της μητρόπολης και η εμπειρία ήταν εξαιρετική.
Στο κατάμεστο βιβλιοπωλείο το κοινό παρακολούθησε με προσήλωση τις εισηγήσεις των ομιλητών μου, θέτοντας στο τέλος ενδιαφέρουσες ερωτήσεις.Βρίσκω συγκινητική την ανάγκη των κατοίκων της επαρχίας να επικοινωνήσουν ουσιαστικά με την τέχνη και τον δημιουργό.
Ευχαριστώ από καρδιάς τους ομιλητές μου, Φωτεινή Νικολαίδου, Σταύρο Τσακίρη, Γιάννη Σολδάτο, τον συντονιστή Σταύρο Καραμπάτο, τον Σωτήρη Θεοδωρόπουλο για την επιμέλεια της εκδήλωσης, τους ανθρώπους του βιβλιοπωλείου Παπασωτηρίου, ιδιαίτερα τον Δημήτρη Κωνστάντο, για τη φιλοξενία και τη στήριξη και φυσικά τις εκδόσεις Ψυχογιός για την τιμή που μου έκαναν.
Η φιλοξενία από τα μέσα επικοινωνίας ήταν επίσης απλόχερη.Ραδιοφωνική και τηλεοπτική συνέντευξη και στην τοπική εφημερίδα Ελευθερία από την εξαίρετη δημοσιογράφο Μαρία Τομαρά. Παραθέτω απόσπασμα:
1) Είναι το πρώτο σου μυθιστόρημα που εκδίδεται, ωστόσο υπάρχουν κι άλλα γραπτά που παραμένουν ανέκδοτα;
Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα, αλλά κατά περιόδους, ακόμη και την περίοδο της γραφής του, ανάλογα με την έμπνευση και τα ερεθίσματα έπλαθα ιστορίες που εξελίσσονταν σε διηγήματα ή ποιητικά κείμενα.
2) Πότε ξεκίνησες να γράφεις;
Το γράψιμο όπως και οι υπόλοιπες τέχνες είναι τρόπος έκφρασης. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, σκάρωνα ιστορίες που τις σκηνοθετούσα, τις έπαιζα, τις χόρευα, τις έγραφα. Τα μυστικά τετράδια της μικρής μου ηρωίδας ήταν και δικά μου κείμενα, καταγραμμένα σε μπλοκάκια, μαθητικά τετράδια, σχισμένα φύλλα, με εργασίες πάνω σε βιβλία, στίχους τραγουδιών και φανταστικές ιστορίες.
3) Οι θεατρικές και κινηματογραφικές σπουδές επηρέασαν την γραφή σου;
Ναι, την επηρεάζουν. Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της εικόνας. Γράφω βλέποντας τους ήρωές μου, τους χώρους που κινούνται, τα τοπία που διαδραματίζονται τα γεγονότα. Το θέατρο μ’ έχει επηρεάσει στην οικονομία των διαλόγων και την εμβάθυνση των χαρακτήρων.
4) Στο μυθιστόρημά σου παρουσιάζεται μια ιστορία εντελώς φανταστική, ή εμπεριέχονται στοιχεία υπαρκτών προσώπων;
Στο μυθιστόρημά μου παρουσιάζεται μια μεγάλη ιστορία διαχωρισμένη σε διάφορα κομμάτια λόγω πλοκής. Μια οικογενειακή σάγκα με ήρωες και ηρωίδες που ακολουθούν το πεπρωμένο τους μέχρι την τελική λύτρωση. Φυσικό είναι λοιπόν να έχω επηρεαστεί από προσωπικές σχέσεις και γεγονότα. Εξάλλου το μυθιστόρημα στο πρώτο μέρος αναπτύσσει τις σκέψεις και τις ανησυχίες ενός επτάχρονου κοριτσιού που, αφήνοντας τη γενέτειρά του, ταξιδεύει στον γενέθλιο τόπο των γονιών της, διασχίζοντας τρεις ωκεανούς και μία θάλασσα – ταξίδι που έκανα κι εγώ προσωπικά σε ανάλογη ηλικία. Κάπως έτσι ξεκίνησε εξάλλου το μυθιστόρημα: Προσπαθώντας να λύσω το ερώτημα τι σημαίνει πατρίδα, ταξίδεψα με τη μικρή Μα σε δύο ημισφαίρια και τρεις ηπείρους για να φτάσω στις ψυχές των ηρώων μου.
5) Είναι μια ιστορία που θέλει να αναδείξει περισσότερο τι; Την αγάπη, τη λύτρωση;
Είναι μια ιστορία που μιλάει για τη μάνα-γη. Τη γη που οδήγησε τα παιδιά της στην ξενιτειά. Χωρίς να αναφέρεται στο βιβλίο πουθενά η ακριβής χώρα παρά με ποιητικές συμβολικές ονομασίες, είναι ξεκάθαρο ότι εννοείται η Ελλάδα και η Αυστραλία. Μιλάει για τις δεκαετίες του '50 και του '60, τότε που καραβάνια ολόκληρα απόκληρων Ελλήνων αποχαιρετούσε τη γη του και μετανάστευε σε ευφορότερα κράτη.
«Οι τρεις ωκεανοί και μια θάλασσα» είναι μια ιστορία που μιλάει για τη μάνα. Για τη γυναίκα που σαν γόνιμη γη, σαν άλλη Μεγάλη Μητέρα Θεά, τεκνοποιεί, προφυλλάσσει, προστατεύει, για να συνεχίσουν οι επίγονοί της το έργο της.
«Οι τρεις ωκεανοί και μια θάλασσα» είναι μια ιστορία που μιλάει για τη γέννηση, τον έρωτα, τη φιλία, την εγκατάλειψη, τη συγχώρεση, το θάνατο – τον κύκλο της ζωής που επαναλαμβάνεται αέναα.

Στον απόηχο της μαγιάτικης παράστασης της Ιερής Πόρνης συμπληρώνω ένα απόσπασμα κριτικής του Λέανδρου Πολενάκη, στην Αυγή, στις 19/6 /2011
Ακόμη ένας "άνθρωπος που έρχεται από τον κινηματογράφο" γράφει θέατρο. Στο πανέμορφο "Αγγέλων βήμα" ο Γιάννης Σολδάτος παρουσιάζει σκηνοθετημένο από τον ίδιο το νέο θεατρικό του έργο μα τον τίτλο: "Ιερή πόρνη". Ο υπότιτλος: "Τρεις και ένας μονόλογοι για πόρνες ηθοποιούς".[...]Συνοπτικά θα πω ότι αυτό το έργο είναι το καλύτερο μέχρι σήμερα του συγγραφέα, με κύριο πλεονέκτημά του, αυτό ακριβώς το διφορούμενο στοιχείο ψέματος και αλήθειας που βγήκε και στην παράσταση, χάρις, κυρίως, στις προσπάθειες της έμπειρης ηθοποιού (και συγγραφέως) Έφης Βενιανάκη, η οποία έφτιαξε έναν άρτιο ρόλο για τον εαυτό της, καθοδηγώντας επίσης επί σκηνής τις λιγότερο έμπειρες Κατερίνα Τσιρτσώνη, Βίκυ Κάββουρα και τον Εμμανουήλ Τσούτη, ώστε να μην χαθούν μέσα στο λαβύρινθο ενός τόσο δύσκολου έργου.

Ήταν μια γόνιμη καλλιτεχνικά χρονιά για μένα και καιρός να ολοκληρώσω το επόμενο μυθιστόρημα που προχωρά αργά αλλά ουσιαστικά.
Ας προσπαθήσουμε να περάσουμε το υπόλοιπο δύσκολο καλοκαίρι δημιουργικά κοντά στη φύση της όμορφης χώρας μας με αγάπη πάντα.

Τρίτη 31 Μαΐου 2011

Ένα σχόλιο του Αντώνη Μποσκοϊτη για την «Ιερή Πόρνη»

πρόσεχε-την-ιερή-πόρνη-του-γιάννη-σολδάτου

Τρεις πόρνες αφηγούνται τα κατορθώματα, τους πόθους και τα όνειρά τους. Οι δύο είναι σχετικά άπειρες και πρωτόβγαλτες στο κλαρί, η μία ωριμότερη και άρα πιο περπατημένη. Είναι τελικά πόρνες ή ηθοποιοί, οι οποίες κλήθηκαν να ερμηνεύσουν το ρόλο αυτό εν είδει μονολόγων; Το μαθαίνουμε στο τέλος όταν ο σκηνοθέτης, που ήταν πελάτης της πρώτης και δημοσιογραφικός ανακριτής της δεύτερης, δίνει εντολή για μία ακόμη πρόβα, αλλά όχι μπροστά στα μάτια των θεατών τούτη τη φορά.
Την Ιερή Πόρνη που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Γιάννης Σολδάτος παρακολούθησα χθες βράδυ στο θέατρο Αγγέλων Βήμα, έναν από τους ωραιότερους χώρους του κέντρου της Αθήνας. Δυστυχώς ήταν η προτελευταία παράσταση της σαιζόν, οπότε όσοι θελήσετε να τη δείτε, απόψε είναι η τελευταία ευκαιρία!
Ο τίτλος του έργου δεν είναι διόλου τυχαίος, παρμένος σίγουρα από την ταινία Πρόσεχε την Ιερή Πόρνη του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ. Η σκηνοθεσία, άλλωστε, του Σολδάτου είναι λιτή και παραπέμπει σε ταινία δωματίου με το ντεκόρ να αποτελείται βασικά από το κρεβάτι του πληρωμένου έρωτα. Ο έντονος κόκκινος φωτισμός είναι ακόμη μία ευθεία παραπομπή, όχι τόσο στους οίκους ανοχής, όσο στα Πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ, δηλαδή σε ακόμη ένα φασμπιντερικό υπαρξιακό δράμα.
Κι όμως ο Σολδάτος κρατάει το δράμα για τα τελευταία λεπτά της παράστασης. Διότι σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της κυριαρχεί το χιούμορ, ένα χιούμορ βιτριολικό για την Πόρνη Ελλάδα που αργά ή γρήγορα θα την πηδάνε Γερμανοί και Αμερικανοί, όπως εξομολογείται χαρακτηριστικά η έμπειρη πόρνη στον δημοσιογράφο-βιογράφο της. Η συγκεκριμένη πόρνη θα μπορούσε να είναι η πιο κωμική εκδοχή της Γυναίκας της Πάτρας του Γιώργου Χρονά.

Μέσα από καλοστημένες και τολμηρές ερωτικές σκηνές, που χρωστάνε πολλά στη φιλμογραφία του Νίκου Κούνδουρου ή, σωστότερα, στη μεγάλη φιλία του Σολδάτου με τον Κούνδουρο, ο συγγραφέας κάνει τελικά ένα πικρό σχόλιο για τη φασιστική επιβολή εξουσίας του εκάστοτε σκηνοθέτη στους ηθοποιούς του, θίγοντας ταυτόχρονα το αναξιοπρεπές του επαγγέλματος του ηθοποιού.
Στο ύψος των περιστάσεων στάθηκαν και οι τέσσερις ισότιμοι πρωταγωνιστές της παράστασης: η Έφη Βενιανάκη, η Βίκυ Κάββουρα, η Κατερίνα Τσιρτσώνη και ο Μάνος Τσούτης. [...]
Εξαιρετική ήταν η Βενιανάκη στην πρώτη, μετά από 25 ολόκληρα χρόνια, επανεμφάνισή της στο θέατρο....

Κυριακή 15 Μαΐου 2011

ΙΕΡΗ ΠΟΡΝΗ στο θέατρο Αγγέλων Βήμα

Επιτέλους, η παράστασή μας κάνει πρεμιέρα. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη του Μαϊου θα παίζουμε την Ιερή Πόρνη, σε κείμενο και σκηνοθεσία του Γιάννη Σολδάτου, στο Αγγέλων Βήμα. Προσωπικά, μετά από είκοσι πέντε χρόνια που έχω να εμφανιστώ σε θεατρική σκηνή, αισθάνομαι δέος και λαχτάρα που θα ερμηνεύσω το ρόλο της πρώην πόρνης που αποδεικνύεται ηθοποιός. Όσοι αγαπάτε το καλό θέατρο, σπεύσατε, για να ταξιδέψετε μαζί μας στην παράσταση που χτίσαμε με πολλή αγάπη.



Πέμπτη 5 Μαΐου 2011

Σαν παραμύθι...

Μια φορά κι έναν καιρό γεννήθηκε, τη χρονιά της Τίγρης, σε μια μακρινή ήπειρο, ένα κοριτσάκι που το έλεγαν Νυμφώ. Το κοριτσάκι μεγαλώνοντας πέρασε ωκεανούς και θάλασσες και βρέθηκε σε μια χώρα με πανάρχαιο πολιτισμό και φυσικές καλλονές.
Τα χρόνια περνούσαν και η έφηβη, ανήσυχη Νυμφώ αναζητούσε, μέσα από ανθρώπους, βιβλία, ταινίες, μουσική, χορό, θέατρο, έρωτες, ποτά, τσιγάρα, γραπτά, να λύσει το μυστήριο της ζωής, με τον αόρατο άγγελό της να τη σώζει κάθε φορά που έφτανε στο χείλος του γκρεμού.
Σιγά σιγά το κουβάρι της ζωής της άρχισε να ξεμπερδεύεται και κρατώντας σφιχτά την άκρη του νήματος ακροπατούσε στο μονοπάτι της ζωής της, σπουδάζοντας θέατρο. Υπήρχαν βέβαια περίοδοι που έχανε το δρόμο, αλλά γρήγορα έλυνε τον κόμπο και συνέχιζε την πορεία της.
Εκείνη την περίοδο της ζωής της, η Νυμφώ γνώρισε το Δάσκαλο. Εκείνος την πήρε από το χέρι και την έβαλε στην καρδιά του και αυτή του χάρισε δύο υπέροχα παιδιά.
Στη σπηλιά του Δάσκαλου, που ήταν μοναχοπαίδι, ζούσαν και η γιαγιά και ο παππούς. Έτσι η μεγάλη οικογένεια συμβίωνε πότε αρμονικά, πότε ταραγμένα, αλλά πάντα με αγάπη και αλληλεγγύη.
Κάποτε στη σπηλιά ήρθαν και η άλλη γιαγιά και παππούς, γιατί η γιαγιά ήταν πολύ άρρωστη και ήθελε να βρίσκεται δίπλα στην κόρη της, τη Νυμφώ, μέχρι το τέλος της ζωής της.
Δύσκολη περίοδος για τις λεπτές νεανικές πλάτες της κόρης, που έπρεπε να φροντίζει τόσους πολλούς ανθρώπους, αλλά το γνώριζε, της το 'χε ψιθυρίσει ο άγγελός της ένα βράδυ: «Η ζωή σου θα ΄ναι αφιερωμένη στις ζωές των άλλων». Η μαμά της Νυμφώς πέθανε σε λίγους μήνες και ο ένας ο παππούς, ο πατέρας της, επέστρεψε στο χωριό στη δική του σπηλιά.
Τα χρόνια περνούσαν και η Νυμφώ με το κόκκινο κουβάρι αγκαλιά ξετύλιγε τη ζωή της, προσπαθώντας να μην κάνει εκπτώσεις στα όνειρα, στις αρχές και στα πιστεύω της। Ασχολιόταν με τα βιβλία που τόσο αγαπούσε και τα παιδιά της, που είχαν ρουφήξει την αγάπη της, τις συμβουλές και την αυστηρότητά της, είχαν ανθίσει।
Τότε πέθανε και η άλλη γιαγιά. Η Νυμφώ έκλεισε τα μάτια και σ' αυτήν και ακολούθησε μια ακόμη κηδεία. Η απώλεια μετά από δεκαοκτώ χρόνια συμβίωσης ήταν οδυνηρή, αλλά η Νυμφώ τότε αφιερώθηκε να ολοκληρώσει το δικό της βιβλίο που είχε παραμελήσει. Το βιβλίο πήρε το δρόμο του και το καλοκαίρι ο πατέρας της Νυμφώς μπήκε στην εντατική με σοβαρά προβλήματα υγείας. Όταν συνήλθε, η μοναχική του διαβίωση αποκλείστηκε, έτσι ανέλαβαν τη φροντίδα του η Νυμφώ με την αδελφή της.
Τα Χριστούγεννα αρρώστησε και ο άλλος παππούς. Με βράχο έμοιαζε αυτός. Είχε χτίσει την οικογενειακή σπηλιά σχεδόν με τα χέρια του. Η δημιουργικότητά του και η προσφορά του δεν στέρευαν ποτέ. Και ξαφνικά αυτός ο βράχος κατέρρευσε. Μετά από σαράντα ημέρες στο νοσοκομείο «έφυγε» στον ύπνο του πριν τρεις ημέρες. Η πατρική του γη τον υποδέχτηκε στα σπλάχνα της, την εποχή που η φύση βρίσκεται στις δόξες της.
Η Νυμφώ αποχαιρέτησε και το τρίτο μέλος των τεσσάρων γονιών της, εξουθενωμένη και θλιμμένη.
Τώρα σκέφτεται πόση δουλειά, σωματική και ψυχική, χρειάζεται να κρατήσεις μια οικογένεια ενωμένη και αγαπημένη, σε μια εποχή που στερείται ιδεολογίας.
Η Νυμφώ χαμογέλασε, ξετύλιξε λίγο απ' το κουβάρι της και άρχισε να κάνει πρόβα στο ρόλο που θα ερμηνεύσει σε μια θεατρική παράσταση σύντομα.
Η συνέχεια επί σκηνής στο θέατρο «Αγγέλων Βήμα».
Θα σας ενημερώσω προσεχώς...

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Παράξενος ο φετινός χειμώνας

Πέρασαν κιόλας οι τρεις χειμερινοί μήνες, και συνειδητοποιώ πόσο γρήγορα κυλά ο χρόνος όσο μεγαλώνω.Για μένα προσωπικά ήταν διάστημα ενδοσκόπησης, περίσκεψης, ανησυχίας, επαναπροσδιορισμού σχέσεων.
Διανύουμε ως χώρα δύσκολη περίοδο. Καθημερινά ακούμε για το μνημόνιο, την τρόικα, τη μείωση των μισθών, τα χρέη, τα δάνεια.
Η Ελλάδα σε δημοπρασία.
Πλάι μας, άστεγοι, φτωχοί, μετανάστες , κυνηγημένοι, που προσπαθούν να ακουστεί η διαμαρτυρία και τα αιτήματά τους, σε μια καθημερινότητα που δεν διαθέτει μέσα μεταφοράς, θέσεις εργασίας και ελπίδα.
Παράλληλα όμως παρευρίσκομαι σε κατάμεστες αίθουσες θεάτρων, κινηματογράφων και βιβλιοπωλείων.Για μια ακόμη φορά διαπιστώνω ότι οι εκδηλώσεις που αφορούν στην τέχνη γίνονται βήμα αντίστασης απέναντι στο ευτελές και στην απαισιοδοξία. Έχουμε ανάγκη το παραμύθι και το όνειρο για να εξελισσόμαστε ως άνθρωποι, για να ερχόμαστε πιο κοντά με το μέσα μας και να ξεκαθαρίζουμε την ήρα από το στάρι.
Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, σκέφτομαι, καθώς διαπιστώνω ότι η παμπάλαια αμυγδαλιά στον κήπο έχει ήδη γεμίσει μπουμπούκια.